JOS VAN DER LANS - WEBLOG / TWITTER

Tijdens mijn politieke carrière als Eerste Kamerlid (1999-2007) was ik een van de eerste politici die in 2004 een eigen - tamelijk primitief - weblog begon. Eerst vooral vanwege mijn politieke activiteiten/meningen, maar in de loop der tijd steeds meer over mijn publicaties en publieke optredens als journalist en publicist. Zo werd het weblog een etalage voor iedereen die op hoogte wilde blijven van mijn gepubliceerde artikelen en columns, van gebeurtenissen waar ik bij ben geweest, van observaties die ik doe, van meningen die in mij opwellen, of van andere persoonlijke wetenswaardigheden.

Het is geen dagboek, maar wel een soort maandboek geworden, waar ik zelf regelmatig in terug blader om nog even na te gaan hoe het ook al weer zat.

Reacties worden op prijs gesteld. Stuur een email naar: info©josvdlans.nl

weblog - juli 2021
Making of ..... mijn eerste kunstwerk



Voor het eerst nam ik dit jaar deel aan Buitenkunst Randmeer, een soort werkfestival waarin een week lang workshops, voorstellingen, ateliers, concerten, programma’s op maat, gesprekken en meer, op het gebied van theater, dans, muziek, schrijven, beeldende kunst, fotografie en video worden georganiseerd. Ik nam deel aan de workshop plagiaat, eigenlijk met als thema hoe ontleen je inspiratie aan anderen en hoe ver kan je daarin gaan? Erg interessant. De laatste opdracht was iets te maken op basis an wat je elders in de week had gezien. Lastige opdracht natuurlijk, zeker voor een niet-kunstenaar als ik.
Maar toen zag ik elders op het terrein Irene Ypma in de weer met jeu de boules ballen op een verfdoek. Ze doopte de ballen in de verf en rolde ze over het doek, waarbij de ballen verfsporen achter lieten (foto linksboven). Dat zag er leuk uit, zeker toen zij haar eerste bal net iets te hard gooide waardoor hij niet alleen op haar eigen doek tekende maar ook nog dat van iemand anders besmeurde die een stukje verder met een andere opdracht in de weer was.
Ik ben met haar techniek verder gegaan, alleen moest ik er wel een draai aan geven. Uiteindelijk heb ik van een individueel product een groepsproduct gemaakt, en de ballen niet in de verf gedoopt maar verf in meerdere kleuren op een groot kartonnen veld geplaatst, daar de letters van mijn kunstwerk BOULES DES ARTS op getekend en toen de groep waarmee ik een week lang gewerkt had met de ballen laten rollen. Het resultaat was onverwacht aardig, de foto hierboven brengt de bijzondere mengingen van de kleuren en de sporen niet goed in beeld, maar het zag er verrassend aardig uit. Uiteindelijk heb ik een fragment er uit gesneden, ingekaderd met een lijst van 1 euro uit de kringloop en aan de muur van ons vakantiehuisje in Ermelo gehangen. Voilà, mijn eerste kunstwerk, meteen aan de muur.

O ja, de volgorde van de kleuren bevatte ook nog een verwijzing, waardoor het geheel ook nog een diepre betekenis kreeg. Helaas heeft niemand die erin gezien. Wie hem wel ziet ontvangt een leuke prijs.

Website Onderwijsmuseum besteedt aandacht aan Canon speciaal onderwijs
Betonrot in de grondvesten van de welvaartsstaat


Beveridge 2.0


We moeten het vertrouwen in de overheid herstellen! Er is een nieuwe bestuurscultuur nodig! Een dunner regeerakkoord. Transparanter. In het politieke kwetternest aan het Binnenhof is de verdeeldheid groter dan ooit, maar lijkt men het over een ding eens: het moet grondig veranderen. Maar wat er precies moet veranderen? En waarom?

Misschien is het goed om daarom nog eens de grondslagen van onze naoorlogse welvaartsstaat in herinnering te roepen. Die hebben we voor een niet onbelangrijk deel te danken aan de jurist William Beveridge die tijdens de oorlog van de Britse regering de opdracht kreeg om een nieuw stelsel van sociale zekerheid te ontwerpen. Zijn rapporten werden richtinggevend voor de ontwikkeling van de naoorlogse welvaartstaten in West-Europa. Volgens Beveridge moesten die het hoofd bieden aan vijf Giant Problems. (1) Bestaansonzekerheid. (2) Onwetendheid. (3) Ongezondheid. (4) Slechte huisvesting. (5) Werkeloosheid. Het verslaan van deze reuze problemen was de beste garantie om de voedingsbodem van het fascisme onvruchtbaar te maken. Daarvoor was dan wel een krachtige nationale overheid nodig, aldus Beveridge.

Die overheid kwam er en zorgde in Nederland voor een ongekende reeks sociale wetgeving. Met als mijlpalen: de AOW van ‘vadertje Drees’; de Algemene Bijstandswet van Marga Klompé; de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten die zekerheid bood voor onverzekerbare risico’s; de Mammoetwet om voor iedereen goed onderwijs te realiseren. Tussendoor werd de woningnood als ‘volksvijand nr. 1’ kwantitatief verslagen door de bouw van twee miljoen woningen. Zeker, het land was verzuild, er heerste onderlinge achterdocht, maar achter deze meningsverschillen bestond consensus over het idee dat collectieve welvaart waar iedereen in kon delen de samenleving naar een hoger beschavingsniveau zou leiden.

Dat is een groot succes geworden. Maar aan het einde van de twintigste eeuw verdampte dit gedachtegoed door het samengaan van culturele trends (ontzuiling & individualisering) met een nieuw soort economisch triomfalisme, waarbij de overheid eerder een bureaucratisch obstakel dan een garantie voor sociale zekerheid werd. Het nieuwe liberale vizier richtte vooral op het succes van de voorhoede, niet op het lot van de achterblijvers.

Met dramatische consequenties. (1) De sociale zekerheid belandde in de houdgreep van de eigen verantwoordelijkheid en in een vrije val naar beneden: flexcontracten zijn zo ongeveer de norm geworden, het minimumloon is decennia verwaarloosd, uitkeringen bekort en gekort. (2) Een derde van de leerlingen verlaat het basisonderwijs als laaggeletterd. Er is een enorme kloof gegroeid tussen laag- en hoogopgeleiden. (3) Gezondheidsverschillen nemen de laatste decennia schrikbarend toe. Obesitas is een volksziekte. (4) De woningmarkt is totaal vastgelopen, starters moeten tenminste tien jaar wachten op een woning. (5) De publieke sector is in een hoge staat van verwaarlozing terecht gekomen. Het werk is qua honorering en waardering structureel achtergebleven bij de marktsector. Samengevat: in de vijf fundamenten van de welvaartsstaat is sprake van een zeer ernstige vorm van ‘betonrot’ (de term is van Herman Tjeenk Willink). En dan laten we de alarmerende staat van het milieu (6) die zich bij de Big Five van Beveridge heeft gevoegd maar even onbesproken. En hoe verkeerd is het om tegen deze achtergrond parallellen te zien tussen de huidige opkomst van het rechtsextremisme en de donkere dagen die leiden tot de Tweede Wereldoorlog en waar Beverigde een verdedigingslinie tegen wilde opwerpen?

Het moet dus echt anders. Het kan ook. Ja, we kunnen de flexibilisering van de arbeidsmarkt een halt toe roepen (1). Zeker, in het onderwijs verzamelen zich de krachten om ongelijkheid en onwetendheid te bestrijden (2). We weten heel goed wat we moeten doen om obesitas en ongezonde levensstijlen het hoofd te bieden (3). We kunnen de dolgedraaide woningmarkt beteugelen (4) en ja, de publieke sector is helemaal klaar met de marktwerking en staat in de startblokken om zich weer te richten op maatschappelijk rendement (5). Tot slot, ons land is koploper in goede ideeën om de wereld versneld te verduurzamen. (6). Kortom, de maatschappelijke kennis is er, het wachten is op de politieke weg.

Helaas vraagt dat dus wel om het tegendeel van wat we in de arena van ons parlement zien voltrekken. Het vraagt om politici die boven zichzelf, de dagelijkse peilingen en het scoren in de media uitstijgen. Het vraagt om een nationale consensus over hoe we de fundamenten van onze welvaartsstaat weer op orde kunnen brengen en politici die – ondanks hun meningsverschillen - van de urgentie daarvan doordrongen zijn en daar naar handelen. Dat reikt dus veel verder dan een nieuwe bestuurscultuur. Dat vraagt om een geheel andere politiek.

Zou er opnieuw een enorme catastrofe nodig zijn om dat besef echt te doen doorbreken. Was corona dan niet erg genoeg?

Deze bijdrage verscheen in het Tijdschrift voor sociale vraagstukken, nr. 2/2021.
Kies een periode: september 2024
augustus 2024
juli 2024
juni 2024
mei 2024
april 2024
maart 2024
februari 2024
januari 2024
december 2023
november 2023
oktober 2023
september 2023
augustus 2023
juli 2023
juni 2023
mei 2023
april 2023
maart 2023
februari 2023
januari 2023
december 2022
november 2022
oktober 2022
september 2022
augustus 2022
juli 2022
juni 2022
mei 2022
april 2022
maart 2022
februari 2022
januari 2022
december 2021
november 2021
oktober 2021
september 2021
augustus 2021
juli 2021
juni 2021
mei 2021
april 2021
maart 2021
februari 2021
januari 2021
december 2020
november 2020
oktober 2020
september 2020
augustus 2020
juli 2020
juni 2020
mei 2020
april 2020
maart 2020
februari 2020
januari 2020
december 2019
november 2019
oktober 2019
september 2019
augustus 2019
juli 2019
juni 2019
mei 2019
april 2019
maart 2019
februari 2019
januari 2019
december 2018
november 2018
oktober 2018
september 2018
augustus 2018
juli 2018
juni 2018
mei 2018
april 2018
maart 2018
februari 2018
januari 2018
december 2017
november 2017
oktober 2017
september 2017
augustus 2017
juli 2017
juni 2017
mei 2017
april 2017
maart 2017
februari 2017
januari 2017
december 2016
november 2016
oktober 2016
september 2016
augustus 2016
juli 2016
juni 2016
mei 2016
april 2016
maart 2016
februari 2016
januari 2016
december 2015
november 2015
oktober 2015
september 2015
augustus 2015
juli 2015
juni 2015
mei 2015
april 2015
maart 2015
februari 2015
januari 2015
december 2014
november 2014
oktober 2014
september 2014
augustus 2014
juli 2014
juni 2014
mei 2014
april 2014
maart 2014
februari 2014
januari 2014
december 2013
november 2013
oktober 2013
september 2013
augustus 2013
juli 2013
juni 2013
mei 2013
april 2013
maart 2013
februari 2013
januari 2013
december 2012
november 2012
oktober 2012
september 2012
augustus 2012
juli 2012
juni 2012
mei 2012
april 2012
maart 2012
februari 2012
januari 2012
december 2011
november 2011
oktober 2011
september 2011
augustus 2011
juli 2011
juni 2011
mei 2011
april 2011
maart 2011
februari 2011
januari 2011
december 2010
november 2010
oktober 2010
september 2010
augustus 2010
juli 2010
juni 2010
mei 2010
april 2010
maart 2010
februari 2010
januari 2010
december 2009
november 2009
oktober 2009
september 2009
augustus 2009
juli 2009
juni 2009
mei 2009
april 2009
maart 2009
februari 2009
januari 2009
december 2008
november 2008
oktober 2008
september 2008
augustus 2008
juli 2008
juni 2008
mei 2008
april 2008
maart 2008
februari 2008
januari 2008
december 2007
november 2007
oktober 2007
september 2007
augustus 2007
juli 2007
juni 2007
mei 2007
april 2007
maart 2007
februari 2007
januari 2007
december 2006
november 2006
oktober 2006
september 2006
augustus 2006
juli 2006
juni 2006
mei 2006
april 2006
maart 2006
februari 2006
januari 2006
december 2005
november 2005
oktober 2005
september 2005
augustus 2005
juli 2005
juni 2005
mei 2005
april 2005
maart 2005
februari 2005
januari 2005
december 2004
november 2004
oktober 2004
september 2004
augustus 2004